CSR to składowa przemyślanej strategii firmy, której zasadniczym celem jest budowa wartości przedsiębiorstwa i trwała przewaga konkurencyjna na rynku.
Co to jest CSR?
CSR to etyczne, gospodarcze, ekonomiczne, prawne i filantropijne zobowiązanie biznesu wobec jego interesariuszy. To gwarancja szczerości intencji, którą wyrażono wprost w dokumencie strategicznym. Jest nim strategia CSR, która stanowi kompleksowy i spójny z wizją biznesową model zarządzania, którego celem jest m.in.: określenie i ocena wpływów biznesu, zarządzanie relacjami z interesariuszami, planowanie celów w długim i krótkim czasie, organizowanie ludzi, kształtowanie opinii oraz kontrolowanie założeń planów strategicznych. Strategia CSR to również, a może przede wszystkim konkretne wartości na poziomie całej organizacji, które odzwierciedlono również wprost w procesach i projektach biznesowych.
CSR z całą paletą aktywów niematerialnych, oprócz czynników stricte finansowych, cementuje wartość rynkową biznesu.
Aktywa bilansowe to nic innego jak majątek trwały i obrotowy, z kolei aktywa niematerialne - to ta cała reszta - na czele z odpowiedzialnym zarządzaniem, etyką przywództwa, motywacją i postawami menedżerskimi, ochroną zasobów i klimatu, troską o pracowników, etyczną komunikacją marketingową, relacjami z interesariuszami, kwalifikacjami pracowników, reputacją i wizerunkiem.
CSR to kod genetyczny biznesu.
Amerykanie mawiają „you can't cheat your genes”, dlatego CSR to nie ESG. Tu chodzi o coś więcej. O kombinację genów, które otwierają przestrzeń dla konkurencyjności spójnej z wartościami biznesu. Długofalowo, pozwalają równie generować nowe szanse rozwoju.
CSR modelem nowoczesnego biznesu
CSR to odpowiedź na konsumenta nowych czasów. Konsumenta, który poszukuje prawdy, autentyczności, odwagi, który ceni niezależność i jest doskonale poinformowany. Zarządzający to wiedzą, lecz wciąż na poziomie deklaracji (z pewnymi wyjątkami). W praktyce myślenie scenariuszowe, uwzględniające realne wpływy, potrzeby i oczekiwania tak konsumentów jak i innych interesariuszy, to oczywisty problem. Jak go rozwiązać? To proste. Uwzględniaj punkt widzenia interesariusza w każdej decyzji, procesie czy projekcie biznesowym.
CSR to podtrzymywany przez zachowania i postawy menedżerskie model biznesu. Umiejętności liderów i liderek budują wartość, wtedy i tylko wtedy, gdy są zintegrowane z wizją zarządzania CSR.
CSR to nie ściema i kwiatek do kożucha, a realny funktor wartości biznesu, który łączy się w proces zarządzania. Przyszła wartość wyrażona jest więc w zasadach i wytycznych CSR. Dokładnie opisuje je międzynarodowa norma zarządzania ISO 26000. Co ważne nie służy ona certyfikacji, a pomaga w diagnozie CSR. Analiza efektywności działań społecznie odpowiedzialnych, przy wykorzystaniu Normy ISO 2600 jako punktu odniesienia zawierającego wytyczne pozwalające stworzyć unikalną Strategię CSR będzie bardzo dobrym rozwiązaniem. Warto w tym miejscu przywołać jej najważniejsze zasady, do których należą rozliczalność, przejrzystość, postępowanie etyczne, poszanowanie interesów interesariuszy, poszanowanie prawa, poszanowanie międzynarodowych norm postepowania i poszanowanie praw człowieka.
Norma ISO 26000 szczegółowo określa również wytyczne CSR, do których należą: ład organizacyjny, prawa człowieka, praktyki z zakresu pracy, środowisko, uczciwe praktyki operacyjne, zagadnienia konsumenckie, zaangażowanie społeczna i rozwój społeczności lokalnej. Z mojego doświadczenia wynika, że osiągnięcie mistrzostwa w działaniach CSR wymaga integracji zarówno zasad jak i wytycznych CSR do uznanego za wiodący, modelu biznesowego firmy. W innym przypadku to tylko fasada lub jak kto woli pięknie wyklepane auto.
CSR wyznacznikiem jakości
Jakość CSR manifestuje się w gotowości biznesu do uwzględniania w decyzjach biznesowych, procesach, projektach i inicjatywach, kwestii społecznych (ang. social), i środowiskowych (ang. enviromental), jak również rozliczania się (raportowania, komunikowania) z wpływów podejmowanych decyzji strategicznych, taktycznych i operacyjnych. Jakość (gr. poiotes) to, jak mawiał Platon „pewien stopień doskonałości”, uzyskany w wyniku świadomego zarządzania celami CSR, zdefiniowanymi w strategii CSR. Na gruncie CSR wyróżnić można 3 cechy:
- Doskonałość CSR - pozwala odróżnić fasadowy CSR od strategicznego. Osiąga się ją poprzez profesjonalizację standardów i procesów biznesowych. W praktyce zintegrowana jest z „tkanką biznesu” i trwale w niej zakorzeniona.
- Użyteczność CSR – silnie powiązana z mierzalnością działań i inicjatyw odpowiedzialności społecznej. Osiąga się ją poprzez precyzyjne oceny, monitoring, komunikację, aktualizację, aktualność i adekwatność działań wobec oczekiwań interesariusz.
- Adekwatność CSR - pozwala określić zgodność podejmowanych działań z wymogami prawa, kodeksów branżowych, dobrych praktyk biznesowych.
Jakość społecznej odpowiedzialności biznesu wiązać się powinna z rozumieniem oczekiwań interesariuszy w szerokiej perspektywie – w ramach prawa i daleko poza jego paragrafami. Jakość to niuanse, bez których przymiotnik odpowiedzialny, staje się papierową wydmuszką. Jakość CSR do zobowiązanie do niesienia wsparcia. Jakość CSR to postawy i kompetencje kadry zarządzającej. Jakość CSR to również zarządzanie ryzykiem. Bez jakości nie ma więc społecznej odpowiedzialności.
CSR integralnie związane z core biznesu
CSR integralny to CSR połączony ze strategią biznesową. Ot cała definicja. Integralny oznacza odzwierciedlony w decyzjach biznesowych. Zastanów się więc czy ostatnia modernizacja twojego zakładu produkcyjnego uwzględniała interesy pracowników, potrzeby lokalnym mieszkańców, uwagi organizacji pozarządowych lub troskę ekologów o graniczący – tuż za płotem - pomnik przyrody? Zastanów się też, gdzie leży granica pomiędzy decyzją a jej skutkami dla innych? Czasami to tylko jeden podpis Prezesa, a oddziaływanie wielowarstwowe. Choćby w całym łańcuchu dostaw. No bo w końcu ktoś musi przywieźć ten beton, ktoś dostarczyć śrubki, ktoś wykonać mozolną pracę składania paczek „na dwa i na dwa”, ktoś, ktoś, ktoś… Po drodze jest cała masa „ktosiów”, która pochłania tony oleju napędowego, korkuje miasta produkując przy okazji kilka ton CO2. Podpisując umowę, drogi Prezesie, zastanów się więc czym dla Ciebie jest ta cała integralność CSR.
CSR ucieczką od bezradności
Czego obawia się współczesny biznes? Wymieranie gatunków, podnoszenie się poziomu mórz, topnienie lodowców, przesuszenie gleby, wyspy ciepła i betonoza w miastach, wypadki przy pracy, mobbing, dyskryminacja, cyberzagrożenia, strach przed wpływem sztucznej inteligencji to tylko niektóre tematy, od których post pandemiczny biznes niejednokrotnie odwraca wzrok. W zamian oferuje iluzję odpowiedzialności wyrażoną w pięknych hasłach, z całą masą przymiotników.
Chcemy CSR, ale bez kosztów. Pragniemy CSR, ale zapominamy, że to wysiłek. Uwielbiamy CSR, lecz tylko ten osadzony w bańce prostych rozwiązań. Chcemy budować trwała wartość, lecz liczą się głównie nagrody, splendor i pięciuset-gramowa statuetka na parapecie biura zarządu.
A przecież CSR to nasz świat i nasze życie. Tak biznesowe jak pozabiznesowe. W końcu zasięg jego rażenia wykracza poza ramy 9-17 pięć dni w tygodniu. C’nie?
